Asset Publisher Asset Publisher

Hodowla Lasu

Hodowla lasu – rozwinęła się w trosce o zabezpieczenie użytków leśnych, wtedy gdy podjęto starania, aby na miejsce usuwanych powstały nowe drzewostany. Zadaniem hodowli lasu jest odnowienie i pielęgnowanie drzewostanów, to jest hodowanie ich w celu zaspokajania zapotrzebowania gospodarki narodowej na produkty drzewne oraz zabezpieczania zdrowotnych, kulturalnych i ochronnych potrzeb kraju.

Od zarania rozwoju ludzkości las stwarzał człowiekowi swoiste środowisko, wywierające bezpośredni wpływ na jego gospodarkę, a pośrednio także na postęp cywilizacyjnKiedy kraj obfitował w nieprzebyte puszcze, a zaludnienie było niewielkie, postawę człowieka wobec lasu mogła cechować beztroska w korzystaniu z darów przyrody leśnej. Swą przedsiębiorczość kierował człowiek ku temu, aby pozyskać płody powstałe bez jego współudziału.

Z postępem cywilizacji, w miarę powiększania się gęstości zaludnienia, budowy osiedli, dróg, a zwłaszcza rozwoju rolnictwa i przemysłu, kurczyła się gwałtownie powierzchnia ziemi zajęta przez lasy.

W pierwszej fazie kształtowania się stosunku człowieka do przyrody leśnej obca mu była jakakolwiek troska o zachowanie lasu. Gdy jednak zapotrzebowanie na płody lasu, głównie drewno, stale wzrastało, a doświadczenie uczyło, że lasy wymagają długiego okresu czasu na swą odnowę, przy nieopatrznej zaś eksploatacji nawet giną bezpowrotnie, stosunek człowieka do lasu zaczął ulegać zmianie. Pierwszym jego wyrazem było unikanie zbędnego niszczenia szaty roślinnej przy pozyskiwaniu użytków, drugim – dążenie do takiego użytkowania, jakie zapewniałoby trwałe zaspokajanie potrzeb ludzkich. Dopiero jednak pojęcie działań mających na celu zabezpieczenie trwałości użytków na jak najdalszą przyszłość, przede wszystkim poprzez zapewnienie trwałego istnienia samego lasu – odnowienie, pielęgnowanie, ochronę lasu – stało się punktem zwrotnym przejścia od prostej eksploatacji dóbr naturalnych do właściwego gospodarowania. /Hodowla i uprawa lasu, S. Tyszkiewicz, Z. Obmiński/

Zgodnie z Ustawą o lasach Nadleśnictwo realizuje zadania hodowlane ujęte w Planie Urządzenia Lasu w okresie 10 lat ( obecnie obowiązujący na lata 2018-2027), zatwierdzonym przez Ministra Klimatu. W ramach przyjętych zadań realizujemy:

1.       Odnowienia gruntów leśnych -  980 ha.

Odnowienie lasu – proces powstawania w sposób naturalny lub sztuczny młodego pokolenia drzew. Odnowienie lasu prowadzi się zawsze na powierzchniach leśnych w odróżnieniu od zalesień. Odnowienie naturalne - jest preferowanym sposobem odnowienia lasu wykorzystujemy naturalne procesy siewu nasion z szyszek drzew stojących na przygotowanej uprzednio glebie. W latach 2018-2022 na terenie nadleśnictwa uznano 47 ha odnowień naturalnych w tym 21 ha to odnowienia zainiciowane.

Nadleśnictwo Drewnica w latach 2018-2022 posadziło ponad 2 mln sadzonek.

2.       Pielęgnowanie gleby 528 ha. (stan na 2022)

Pielęgnowanie gleby – obejmuje czynności wpływające na polepszenie warunków wilgotności, żyzności i struktury gleby i polega przede wszystkim na jej spulchnieniu (szkółki leśne). Niszczenie chwastów ma na celu usuniecie konkurencji dla uprawianych drzew.

3.       Pielęgnowanie upraw (czyszczenia wczesne CW) – 196 ha

W czyszczeniach wczesnych chodzi o wyhodowanie uprawy od jej założenia do nastąpienia zwarcia przy utrzymaniu liczby drzewek przewidzianej dla poszczególnych rodzajów drzew.

4.       Pielęgnowanie młodników (czyszczenia późne CP) – 316 ha

Prace pielęgnacyjne wykonywane w okresie młodnika maja na celu utrzymanie zwarcia, kształtowanie składu gatunkowego i form zmieszania zgodnie z warunkami naturalnymi oraz zapewnienie stabilności szybko przyrastającego wówczas drzewostanu.

5.       Melioracje agrotechniczne – 863 ha.

Do melioracji tzw. Agrotechnicznych zalicza się różnego rodzaju zabiegi, poprzez które przygotowuje się teren i glebę do odnowienia lasu.

Nasiennictwo i selekcja

Aby wypełniać swe zadania w dziedzinie hodowli lasu, gospodarstwo leśne musi rozporządzać odpowiednim materiałem do odnowienia lasu, tj. nasionami lub sadzonkami.

W zależności od tego, jakie gatunki drzew występują w lesie, jaki przyjęto sposób zagospodarowania, a w związku z tym także – w jakim stopniu wykorzystuje się odnowienie naturalne, zapotrzebowanie na materiał do odnowienia lasu bywa mniejsze lub większe.


Zagadnienie, jakich nasion należy użyć, aby zapewnić sobie najlepsze wyniki uprawy roślin, najdawniej wyłoniła się przed rolnikiem i streszcza się w ludowym przysłowiu: „Jakie ziarno, taki plon". Zadaniem hodowli selekcyjnej jest podniesienie produkcji leśnej pod względem ilościowym i jakościowym przez wytwarzanie nowych, doskonalszych form drzew i osiąganie wartościowszych drzewostanów.


Duża zmienność w obrębie tego samego gatunku umożliwia hodowcy podjęcie pracy nad doskonaleniem uprawianych roślin. Pozwala jedne z nich wybrać do rozmnożenia, a inne przeznaczyć do usunięcia. Niejednakowa użyteczność uprawianych roślin od dawna stała się bodźcem do podjęcia w rolnictwie pracy hodowlanej. Praca ta polega przede wszystkim na doborze sztucznym albo tzw. Selekcji, czyli na wybieraniu roślin o najbardziej pożądanych cechach. Postęp osiąga się przez skupienie zabiegów uprawowych na tych roślinach, które najlepiej zaspokajają ludzkie potrzeby i są podatniejsze niż inne do odpłacenia za uprawę wzmożoną wydajnością. . (Hodowla i uprawa lasu, S. Tyszkiewicz, Z. Obmiński)

Gospodarcze drzewostany nasienne, są to drzewostany wyróżniające się dobrą jakością hodowlaną, stanowiące podstawową bazę nasienną w Lasach PaństwowGospodarcze drzewostany nasienne (GDN):

• Sosnowy o pow. 33,20 ha.
• Dębowy o pow. 60,76 ha
• Olszowy o pow. 23,24 ha

Źródła nasion:

• Lipy o pow. 9,21 ha
• Klonu o pow. 5,41 ha
• Grabu o pow. 15,75 ha
• Klon jawor o pow. 3,25 ha

Drzewa stanowiące źródła nasion winny odznaczać się cechami przyrostowymi i jakościowymi nie gorszymi niż przeciętna jakość i produkcyjność gatunku w danym regionie pochodzenia